-
يكشنبه, ۲ تیر ۱۳۹۸
-
۳۳۸۰
- هدف از تشکیل صندوق های قرض الحسنه مساجد
تشکیل صندوق های قرض الحسنه مساجد دلایل متعددی داشته است که ۴ هدف اصلی همواره در کنار هویت صندوق های قرض الحسنه بیان شده است. ابتدا اینکه در این صندوق ها دیگر خبری از ربا نیست و جریمه هزینه دیرکرد ـ که هم اکنون توسط بانک ها گرفته می شود و مراجع عظام تقلید نیز بارها از آن انتقاد کرده اند و به حرام بودن آن حکم دادهاند ـ حذف شده است. البته ناگفته نماند صندوق های قرض الحسنه مساجد مختار به دریافت ۴ درصد کارمزد از تسهیلات گیرندگان خودشان هستند.
هدف دوم تشکیل این صندوق ها را می توان عمل به ایات قران و احیای سنت الهی و نبوی قرض الحسنه دانست و هدف سوم تشویق و ترغیب عوامل خیر و هدف چهارم که در اکثر موارد بهانه اصلی تشکیل چنین مسائلی می شود برآورده کردن نیاز های فقرا و اقشار کم درامد است.
با کم رنگشدن نقش مساجد در کنشهای اجتماعی صندوقهای قرض الحسنه نیز در حال کم رنگ تر شدن هستند. در حال حاضر صندوقهای قرض الحسنه موجود با رویکرد حمایت از اقشار اسیب پذیر و اعتبار بخشی به خانواده های مسجدی فعالیت می کنند حتی در بیشتر موارد این صندوق ها بانی اصلی تدارک جهیزیه جوانان و یا خرید مایحتاج مصرفی افراد نیازمند هستند.
- جذب خانواده ها به مساجد و حضور فعّال آنها
در فرهنگ اسلامی، قرض دادن و برطرف کردن نیازهای مؤمنان، کار پسندیدهای است. مساجد با تأسیس صندوقهای قرض الحسنه مىتوانند جهت ارائه فرصتهاى شغلى به جوانان و بیکاران محل، اعطاى وام به افراد نیازمند، رسیدگى به وضعیت افراد ورشکسته در محل، سرمایه گذارى در زمینههاى گوناگون جهت حل معضل اقتصادى مردم وغیره زمینههاى جذب خانوادهها را به مسجدها فراهم نمایند. با پند و اندرز امام مساجد و متولیان فرهنگی در مورد این سنت با ارزش، خیزش ملّی و جریانهای فقرزدایی در جامعه افزایش مییابد و بسیاری از خانوادهها به حضور فعّال در مساجد ترغیب میشوند. بدین ترتیب یک صندوق «مهر خانواده» ایجاد خواهد شد که ضمن رفع مشکلات اقتصاد خانواده، مهر و محبت را در آنها شکوفاتر میسازد.
-
کارکرد مذهبی و الزام دینی صندوق های قرضالحسنه
الزام مذهبی و دینی، شاخص ترین کارکرد صندوق های قرض الحسنه مساجد و تکایاست. اصلی ترین علّت تأسیس صندوق های قرض الحسنه، انگیزه مذهبی و دینی آنها است. این سنّت با ارزش بین مسلمانان به عنوان نوعی عبادت تلقّی و به قصد اجر اخروی انجام میشود. جلوه های زیبای قرضالحسنه در قرآن و در منابع روایی اسلام زیاد است که به برخی از آنها به عنوان نمونه اشاره خواهد شد:
در قرآن کریم در کنار اصطلاح قرض الحسنه مفاهیم ارزشمندی مانند دو یا چند برابر بودن پاداش آن، برگشت چند برابر به قرض دهنده، فراخی روزی، قرض دادن یا وام دادن به خدا و... آمده است؛ مثلاً: «مَنْ ذَا الَّذی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاًحَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کَثیرَةً وَ اللَّهُ یَقْبِضُ وَ یَبْصُطُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُون». یعنی، کیست که به خدا قرض نیکو دهد که خدا آن را برای وی چندین برابر کند و خدا روزی بندگان را محدود و گسترده می سازد و به سوی او باز می گردید.
پیامبر(ص) فرمودند: «وَ مَـنْ اَقْرَضَ اَخاهُ الْمُـؤْمِنَ بِـکُلِّ دِرْهَمٍ اَقْرَضَهُ وَزْنَ جَبَلِ اُحُدٍ وَ جَـبَلَ رِضْـوانٍ وَ طُورِ سَیْـناءَ حَسَنـاتٍ. فَاِنْ رَفَقَ بِهِ فِـی طَلَبِهِ یَعْبَـرُبِهِ عَلَی الصِّراطِ کَالْبَرْقِ الْخـاطِفِ الّـلامِعِ بِغِیْـرِ حِسابٍ وَ لاعَذابٍ». یعنی، هر کس به برادر مؤمنش قرض دهد، به ازای هر درهم، به وزن کوههای احد، رضوی و طور سینا، حسنات در ترازوی اعمالش نهاده میشود و اگر پس از فرا رسیدن مهلت با او مدارا کند، از پل صراط بدون رسیدگی به حساب، چون برق سریع و درخشنده میگذرد و هیچ عذابی نمی بیند.
«اساس نامه صندوق قرض الحسنه»
ماده 1: نام: صندوق قرض الحسنه مساجد که در این اساسنامه به اختصار ، صندوق نامیده می شود.
ماده 2: هدف: صندوق با الهام از تعالیم عالیه اسلام با هدف غیر انتفاعی که در اجرای بند الف ماده 2 آئین نامه اصلاحیه ثبت تشکیلات و مؤسسات غیر تجاری مصوب 5/5/1337 جهت ارائه قرض الحسنه برای رفع نیازهای ضروری اشخاص حقیقی به ویژه اشتغال و ازدواج جوانان تأسیس می گردد.
ماده 3: صندوق دارای تابعیت ایرانی است.
ماده 4 : صندوق برای مدت نامحدود تشکیل شده است.
ماده 5 : موضوع فعالیت صندوق عبارتند از:
- افتتاح حساب های سپرده قرض الحسنه پس انداز ریالی مطابق ضوابط اعلامی از سوی بانک مرکزی.
- افتتاح حساب های سپرده قرض الحسنه ویژه ریالی مطابق ضوابط اعلامی از سوی بانک مرکزی.
- اعطای وام قرض الحسنه برای رفع نیازهای ضروری مانند ایجاد اشتغال ، هزینه های ازدواج ، تهیه جهیزیه ، درمان بیماری، ساخت ، تأمین و تعمیرات مسکن و کمک هزینه های تحصیلی از محل مانده منابع صندوق.
- جلب مشارکت کمک و هدایای نقدی و غیر نقدی از دولت ، اشخاص حقیقی و حقوقی.
ماده 6 : صندوق به غیر از حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز ، مبادرت به افتتاح حساب های دیگر برای اشخاص از جمله حساب سپرده قرض الحسنه جاری و یا مدت دار نزد خود نمی نماید.
ماده 7 : صندوق از محل سپرده های قرض الحسنه های دریافتی اشخاص نزد خود ، خرید اموال منقول ، غیرمنقول و سایر تجهیزات برای اداره امور صندوق استفاده نمی نماید.
ماده 8 : صندوق نمی تواند در اموری از قبیل خرید اموال منقول و غیر منقول به قصد تجارت و انتفاع ، خرید سهام شرکت ها ، تأسیس شرکت یا توسعه به هر میزان و هر مبلغ سرمایه گذاری کند.
ماده 9 : صندوق مبادرت به انجام قرعه کشی و اعطای جوایز به پس اندازکنندگان نمی نماید.
ماده 10 : صندوق به سپرده های اشخاص ، هیچگونه سودی پرداخت نمی نماید.
ماده 11 : به غیر از اعطای قرض الحسنه ، صندوق مبادرت به اعطای تسهیلات در قالب سایر عقود و نیز انجام سایر فعالیت های از قبیل عملیات ارزی و ارائه خدمات بانکی و غیر بانکی نمی نماید.
ماده 12 : مبلغ و مانده قرض الحسنه اعطایی به هر شخص در هر زمان و مهلت بازپرداخت آن بر اساس ضوابط ابلاغی از سوی بانک مرکزی تعیین می گردد.
ماده 13 : نشانی صندوق عبارت است از ..... .
تبصره1: صندوق صرفا بصورت تک شعبه ای فعالیت نموده و از افتتاح هرگونه باجه ، نمایندگی و امثال آن خودداری می نماید.
تبصره2: هرگونه تغییر احتمالی در نشانی محل فعالیت صندوق ، صرفا در حوزه فعالیت موضوع این ماده صورت می پذیرد. تغییر در نشانی محل فعالیت صندوق از طریق ثبت در سامانه بانک مرکزی به اطلاع آن بانک خواهد رسید.
ماده 14: سرمایه صندوق عبارت است از:
- آورده نقدی به مبلغ ....... ریال است که تماما تعهد و پرداخت شده است.
- آورده غیر نقدی شامل ... .
ماده 15 : منابع مالی صندوق عبارت است از:
- 1. سپرده قرض الحسنه پس انداز که بازپرداخت آن عندالمطالبه می باشد.
- 2. سرمایه
- 3. موقوفات ، وصایا ، خیرات ، مبرّات و... که توسط اشخاص خیّر و بمنظور مصرف در چارچوب وظایف صندوق در اختیار آن قرار می گیرد.
- 4. سپرده قرض الحسنه ویژه که با بازپرداخت آن به تودیع کننده صرفا از محل مانده مصرف نشده این وجوه امکان پذیر می باشد.
- 5. هدایا و کمک های نقدی و غیر نقدی اشخاص حقیقی و حقوقی که صندوق در قبال دریافت آنها هیچگونه تعهدی مبنی بر استرداد یا امتیاز و امثال آن ندارد.
- 6. کارکرد دریافتی باعث اعطای قرض الحسنه مطابق با نرخ اعلامی از سوی بانک مرکزی.
- 7. سایر منابع پس از تأیید بانک مرکزی.
ماده 16 : افزایش سرمایه صندوق صرفاً از محل آورده نقدی و غیرنقد مؤسسین امکان پذیر است و افزایش سرمایه از سایر روش ها از جمله افزایش سرمایه از محل سود انباشته و ذخایر احتیاطی ممنوع است.
ماده 17 : صندوق حساب درخواست بانک مرکزی کلیه اطلاعات مورد نیاز را به آن بانک ارائه می نماید و همچنین در صورتی که بانک مرکزی نیاز به ارائه صورت های مالی پایان سال حسابرسی شده خود به انضمام یادداشت های همراه در اختیار آن بانک قرار می دهد.
ماده 18 : هر زمان که بانک مرکزی بازرسان خود را جهت رسیدگی به حساب های صندوق اعزام نماید ، مدیران صندوق تمامی اسناد مدارک و دفاتر خود را به بازرسان بانک مرکزی ارائه و امتحان رسیدگی لازم را در این خصوص فراهم ساخته و بنابه درخواست بازرسان بانک مرکزی تصاویر اسناد مورد درخواست را ارائه می نماید.
ماده 19 : چنانچه بر اساس تخلفات صورت گرفته به تشخیص بانک مرکزی، آن بانک دستوری مبنی بر تعلیق فعالیت صندوق صادر نماید، صندوق بلافاصله نسبت به توقیف فعالیت خود اقدام خواهد نمود.
ماده 20 : چنانچه بر اساس تخلفات صورت گرفته به تشخیص بانک مرکزی ، آن بانک دستوری مبنی بر ممنوعیت و توقف دائم فعالیت و لزوم انحلال صندوق صادر نماید ، صندوق بلافاصله نسبت به انجام تشریفات قانونی برای انحلال خواهد نمود.
ماده 21 : در صورت انحلال صندوق ، تصفیه آن به ترتیب ذیل صورت می گیرد:
1- بازپرداخت سپرده و وجوه اداره شده
2- بازپرداخت و ایفای سایر تعهدات صندوق
3- بازپرداخت آورده هیأت امناء
4- انتقال مازاد منابع و اموال صندوق بر اساس نظر نماینده ولی فقیه به یک مؤسسه خیریه
ماده 22 : ابتدای سال مالی صندوق ، اول ... ماه و انتهای آن ... ماه هر سال شمسی خواهد بود به استثنای سال اول تأسیس که از تاریخ تشکیل تا پایان ... ماه است.
ماده 23 : اسناد حساب ارزی و دفاتر قانونی و صورت های مالی با رعایت اصول ، موازین ، استانداردها و روش های متداول حسابداری کشور ، ضوابط مورد تایید بانک مرکزی و سایر قوانین و مقررات جاری تهیه و تنظیم می گردد.
ماده 24 : هرگونه اصلاح یا تغییر در مفاد اساس نامه صندوق موکول به تایید قبلی بانک مرکزی است.
ماده 25 : صندوق در مواردی که در این اساسنامه پیش بینی نشده است، تابع قوانین و مقررات جاری از جمله قانون پولی و بانکی کشور ، قانون عملیات بانکی بدون ربا ، قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی ، قانون تجارت مصوبات شورای پول و اعتبار ، بخشنامه ها دستورالعمل ها و مقررات بانک مرکزی و سایر قوانین موضوعه در آینده می باشد.
ماده 26 : ارکان صندوق عبارت اند از:
1- هیأت امناء
2- هیأت مدیره
3- بازرس
- هیأت امناء
ماده 27 : هیأت امناء حداقل از 5 نفر تشکیل شده و حداکثر تا 11 نفر می توانند باشند. اولین هیأت امنای صندوق از سوی مؤسسین انتخاب می شوند ، امام مسجد رکن اصلی آن حساب و هیأت امناء بالاترین مقام تصمیم گیری صندوق می باشد.
30 -1 : پذیرش اعضای جدید منوط به تصویب اکثریت اعضای هیأت امناء و تأیید نهایی امام مسجد می باشد.
30- 2 : خروج عضو از هیأت امناء در صورت تأیید امام مسجد بلا اشکال خواهد بود.
ماده 28 : هیأت امناء حداقل هر دو ماه یکبار برای رسیدگی به امور صندوق ، تشکیل جلسه خواهد داد. دعوت از هیأت امناء بوسیله رئیس هیأت امناء / هیأت مدیره و یا نائب رئیس هیأت امناء / نائب رئیس هیأت مدیره به عمل خواهد آمد. رئیس هیأت مدیره و همچنین بازرس یا بازرسان صندوق می توانند در مواقع ضروری ، هیأت امنای صندوق را به طور فوق العاده دعوت به تشکیل جلسه بنماید.
تبصره: جلسه هیأت امناء با حضور حداقل دو سوم اعضاء رسمیت خواهد یافت. تصمیمات هیات امناء با نظر اکثریت نسبی اعضای حاضر در جلسه معتبر خواهد بود.
ماده 29 : وظایف و اختیارات هیأت امناء عبارت است از انتخاب ، عزل و تجدید انتخاب اعضای هیأت مدیره و بازرسان و اصلاح اساسنامه درچارچوب ضوابط موجود ، تعیین سیاست ها و خط مشی های صندوق ، رسیدگی به صورت های مالی ، استماع گزارشات بازرسان ،تعیین روزنامه های کثیر الانتشار برای درج آگهی های صندوق ، تعیین زیان احتمالی ، انحلال و تصفیه .
ماده 30 : در صورت مراجعه خارج از عرف سپرده گذاران به منظور مطالبه وجوه سپرده گذاری شده خود در صندوق ، هیأت امنای صندوق متعهد و موظف به پاسخگویی به سپرده گذاران و تأمین وجوه محاسبه شده بوده و همچنین ضمن پذیرش مسئولیت کامل هر نوع تخلف در صندوق ، متعهد به پاسخگویی به مراجع ذی صلاح از جمله بانک مرکزی و رفع موارد تخلف می باشد.
ماده 31 : هیأت امنای صندوق موظف است در صورتی که صندوق با کسری(زیان) مواجه گردد به نحوی که سرمایه آن از سرمایه اعلامی بانک مرکزی کمتر شود ظرف مدت 3 ماه نسبت به جبران کسری(زیان) وارده و افزایش سرمایه صندوق حداقل تا سرمایه اعلامی بانک مرکزی ، اقدام نماید.
- هیأت مدیره
ماده 32 : هیأت مدیره صندوق دارای حداقل 5 نفر عضو اصلی و 2 عضو علی البدل خواهد بود که توسط هیأت امناء از بین اعضای هیأت امناء و یا خارج از اعضاء پس از تأیید قبلی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بمدت 2 سال انتخاب می شوند.
تبصره 1 : درصورت استعفاء ، فوت ، ممنوعیت قانونی و یا غیبت غیرموجه مکرر هریک از اعضای اصلی ، هیات مدیره یکی از اعضای علی البدل به ترتیب آرای بیشتر برای بقیه مدت مقرر به جانشینی وی در جلسات هیأت مدیره شرکت می نمایند. غیبت غیر موجه به مواردی اطلاق می شود که عضو علی رغم اطلاع از دعوت بدون اجازه قبلی و با عذر موجه حداقل در چهار جلسه متوالی و یا هشت جلسه غیر متوالی طی یکسال در جلسه هیأت مدیره حاضر نشود.
تبصره 2 : پس از انقضای مدت مأمویت هیأت مدیره در صورتی که هیأت مدیره جدید انتخاب نشده باشد هیأت مدیره موجود تا انتخاب و قبول هیات مدیره جدید کماکان به وظایف خود در صندوق ادامه داده و مسئولیت اداره امور صندوق را بر عهده خواهد داشت.
ماده 33 : هیأت مدیره در نخستین جلسه خود که حداکثر یک هفته بعد از انتخاب اعضای آن توسط هیأت امناء تشکیل خواهد شد از بین خود یک نفر را به عنوان رئیس هیأت مدیره و یک نفر را به عنوان نائب رئیس انتخاب می نماید.
ماده 34 : هیأت مدیره باید از بین خود یا خارج ، یک نفر شخص حقیقی ایرانی واجد شرایط را به عنوان مدیر عامل انتخاب نمایند و حدود اختیارات و مدت تعهد و حق الزحمه او را تعیین نماید. مدیر عامل بالاترین مقام اجرایی صندوق است و در حدود اختیاراتی که از طرف هیأت مدیره به وی تفویض شده است ، نماینده صندوق محسوب می شود و از طرف صندوق حق امضاء دارد.
ماده 35 : جلسه هیأت مدیره حداقل هر 15 روز یکبار بنا به دعوت رئیس یا نائب رئیس هیأت مدیره و یا مدیر عامل و یا اکثریت هیأت مدیره با حضور بیش از نصف اعضای اصلی هیأت مدیره تشکیل و رسمیت می یابد و برای اتخاذ تصمیم ، رای اکثریت اعضای حاضر در جلسه ضروری است.
تبصره : جلسه فوق العاده هیأت مدیره با دعوت کتبی رئیس یا نائب رئیس هیأت مدیره یا مدیر عامل یا دو سوم اعضای هیأت مدیره تشکیل می گردد.
ماده 36 : اعضای اصلی هیأت مدیره ، صاحبان امضاء می باشند که اسناد و اوراق بهادار و تعهدآور با امضای حداقل یک نفر از اعضای اصلی و مدیر عامل و مهر صندوق معتبر خواهد بود.
ماده 37 : اعضای هیأت امناء و هیأت مدیره در زمان عضویت حق هیچگونه معامله تجاری توسط خود یا بستگان خود با صندوق را ندارند.
ماده 38 : هیأت مدیره جز در مواردی که موجب اساسنامه اتخاذ تصمیم درباره آنها در صلاحیت هیات امناء است و در سایر موارد با رعایت قوانین و مقررات ذی ربط از جمله قانون پولی و بانکی کشور ، دستورالعمل اجرایی تأسیس ، فعالیت و نظارت بر صندوق های قرض الحسنه ، اساسنامه و مصوبات هیأت امناء دارای اختیارات لازم جهت اداره امور صندوق بوده و من جمله عهده دار وظایف ذیل است:
1-41 : دعوت هیأت امناء توسط رئیس هیأت مدیره
2-41 : اجرای اساسنامه و تصمیمات هیأت امناء و سایر مقررات بانک
3-41 : نصب و عزل و قبول استعفای مدیر عامل و نظارت بر عملیات و پیشنهاد حدود و وظایف و اختیارات و میزان حقوق و مزایای مدیرعامل به هیأت امناء
4-41 : تهیه و تنظیم طرح ها ، برنامه ها ، بودجه و سایر پیشنهادات و ارائه به هیأت امناء
5-41 : تعیین نماینده یا وکیل در دادگاه و مراجع قانونی و سایر سازمان با حق توکیل به غیر
6-41 : تعیین و معرفی صاحبان امضاء مجاز برای قراردادها ، اسناد تعهدی و صندوق
7-41 : نظارت بر صندوق و رسیدگی به حساب ها و ارائه به بازرس و تسلیم به موقع گزارش مالی و تراز نامه به هیأت امناء
8-41 : عزل و نصب کارکنان صندوق
9-41 : تعیین شغل ، ترفیع ، تنبیه و شرایط استخدامی مطابق قوانین استخدامی و شغلی کشور.
10-41: تقسیم و تبدیل و فسح و اقاله و ابطال واگذاری و اجرای آنها نسبت به اموال منقول و غیر منقول و حقوق و اسناد و اوراق اجاره
11-41: واگذاری و فسح اجاره و درخواست تعدیل و دفاع از آن ، رهن گذاردن و رهن گرفتن اموال موسسه
12-41: اقامه و تعقیب و دفاع از هرگونه دعوی انصراف یا استرداد آن با داشتن تمام اختیارات در کلیه مراحل دادرسی اعم از دادگاه عمومی و دیوان عالی کشور و سایر مراجع با حق مصالحه و سازش و تعیین وکیل با حق توکیل به غیر
13-41: اتخاذ تصمیم در مورد تحمیل وام قرض الحسنه از سایر موسسات مجاز
14-41: نمایندگی در برابر اشخاص ثالث ، ادارات و موسسات دولتی و خصوصی
15-41: افتتاح حساب جاری و هرگونه حساب دیگر نزد بانک ها یا سایر موسسات اعتباری مجاز
ماده 39 : هیات مدیره وظایف خود را بصورت جمعی انجام می دهد و هیچ یک از اعضای هیات مدیره حق ندارند از اختیارات هیات ، منفرداً استفاده کند مگر در موارد خاص که وکالت یا نمایندگی از طرف خود هیات مدیره داشته باشد. هیات مدیره می تواند قسمتی از اختیارات خود را با اکثریت سه چهارم آراء به مدیر عامل تفویض کند.
ماده 40 : تحویل و تحول و انتقال مسئولیت از هیأت مدیره به هیأت مدیره بعدی بلافاصله بعد از تاریخ قبولی سمت هیات مدیره صورت می گیرد. کلیه اوراق و اسناد و دفاتر و حساب ها و موجودی صندوق به هیات مدیره جدید تحویل و پس از ثبت تغییرات در اداره ثبت شرکت ها، ترتیب معرفی امضای مجاز داده شود.
ماده 41 : مراتب نقل و انتقال هیات مدیره باید در صورت جلسه منعکس و به امضای اکثریت اعضای هیات مدیره سابق و اعضای هیات مدیره جدید و بازرس با بازرسان صندوق برسد. صورت جلسه مذکور جزء اسناد صندوق نگهداری می شود.
ماده 42 : استعفای هریک از اعضای هیأت مدیره تا تعیین عضو جدید و قبولی سمت که رافع مسئولیت و وظایفی که وی محول شده است نیست.
ماده 43 : داوطلبان عضویت در هیأت مدیره و داوطلبان احراز پست سمت مدیر عاملی صندوق می بایست از شرایط ذیل برخوردار باشند:
- تابعیت ایران
- دارا بودن حسن شهرت و امانتداری
- عدم سوء پیشینه طبق بند الف ماده 35 قانون پولی و بانکی کشور
ماده 44 : در صورتی که مدیر عامل عضو هیأت مدیره باشد دوره مدیریت عامل از دوره عضویت در هیات مدیره بیشتر نخواهد بود.
ماده 45 : مدیر عامل می تواند با مسئولیت خود برای خویش ، قائم مقام و یا معین انتخاب نموده و با قبول مسئولیت کامل ، تمام یا قسمتی از اختیارات خود را به او یا هریک از کارکنان صندوق تفویض نماید.
ماده 46 : مدیر عامل موظف است در پایان هر سال مالی طراز مالی و سالیانه تنظیم و به هیئت مدیره و هیئت امناء ارائه دهد.
- بازرس
ماده 47 : هیأت امناء 3 نفر بازرس اصلی و 2 نفر بازرس علی البدل را به مدت 2 سال از بین خود یا خارج انتخاب می کند.
تبصره 1 : در صورت فوت یا ممنوعیت قانونی یا استعفای بازرس یا هریک از بازرسان اصلی: هیات امناء مکلف است ظرف مدت ده روز بازرس یا بازرسان علی البدل را به ترتیب آراء بیشتر برای بقیه دعوت نماید.
تبصره 2 : تا زمانی که بازرس یا بازرسان جدید انتخاب و قبول سمت نکرده اند بازرس یا بازرسان قبلی کماکان مسئولیت بازرسی را به عهده دارند
ماده 48 : بازرس یا بازرسان صندوق مکلف به انجام امور ذیل هستند:
- نظارت مستمر بر انطباق اداره امور صندوق و عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات و دستورالعمل های مربوط
- رسیدگی به حساب ها ، دفاتر ، اسناد و صورت های مالی ( در صورت لزوم با استفاده از کارشناس مربوط که در این صورت پرداخت هزینه کارشناس با تصویب هیأت امناء بر عهده صندوق خواهد بود)
- رسیدگی به شکایات و ارائه گزارش به هیأت امناء و مراجع ذی ربط
- تذکر کتبی تخلفات موجود در نحوه اداره امور صندوق به هیأت امناء و مراجع ذی ربط
- نظارت بر انجام حسابرسی و رسیدگی به گزارش های حسابرسی و گزارش نتیجه رسیدگی به هیأت امناء و مراجع ذیربط
ماده 49 : بازرس و بازرسان می توانند در هر موقع ، هر گونه رسیدگی و بازرسی را مورد عملیات صندوق انجام داده و اسناد و مدارک و اطلاعات مربوطه را مطالبه کرده و مورد رسیدگی قرار دهند و در صورت لزوم تقاضای تشکیل جلسه فوق العاده هیأت امناء را بنمایند.
ماده 50 : این اساسنامه در 50 ماده و 7 تبصره توسط شورای سیاستگذاری مساجد استان البرز به تصویب رسیده است.